Xung động điện là dòng điện tồn tại trong một khoảng thời gian rất ngắn. Nhiều xung động điện liên tiếp nhau tạo nên dòng điện xung. Đây là hiện tượng vật lý được ứng dụng hiệu quả trong điều trị.
Dòng điện xung trong vật lý trị liệu có nhiều tác dụng trong điều trị và cải thiện triệu chứng nhiều chứng bệnh đa dạng:
- Kích thích trực tiếp vào các mạch máu giúp tăng tuần hoàn
- Giảm viêm, giảm đau, giảm phù nề, giải phóng chèn ép tại chỗ, tăng thải trừ chất chuyển hóa tại chỗ.
- Điều trị các bệnh lý sau chấn thương hoặc sau phẫu thuật
- Điều trị các bệnh lý xương khớp như thấp khớp,viêm khớp, thoái hóa khớp, viêm bao hoạt dịch…
- Đối với người bệnh bại liệt như liệt nửa người hoặc liệt hai chi dưới dòng điện xung có tác dụng kích thích cơ đáng kể
- Có tác dụng kéo dãn cơ trong các trường hợp co ngắn cơ do trương lực
1. Tác dụng sinh học của dòng điện xung
– Phản ứng của cơ thể với dòng điện xung
+ Cường độ ngưỡng: là cường độ dòng điện xung đạt tới một giá trị nào đó làm cho tổ chức bắt đầu có đáp ứng.
– Ngưỡng cảm giác: là cường độ dòng điện xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu có cảm giác có dòng điện (như kiến bò, kim châm…).
– Ngưỡng rung : là cường độ dòng điện xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu có cảm giác cơ rung lên (do nhiều thớ cơ co).
– Ngưỡng co cơ : là cường độ dòng điện xung mà ở đó bệnh nhân bắt đầu co cơ, cảm giác cơ co như bóp chặt.
– Ngưỡng đau: là cường độ dòng điện xung mà ở đó bệnh nhân suất hiện cảm giác đau.
Vùng có hiệu lực điều trị: là cường độ trên ngưỡng cảm giác, dưới ngưỡng đau
– Tác dụng sinh học của dòng điện xung
+ Dòng điện xung tác động lên cơ thể gây ra hai tác dụng: kích thích gây hưng phấn và ức chế làm giảm hưng phấn thần kinh.
– Dòng điện xung hưng phấn có tính chất: f < 50Hz, xung có sườn rất dốc, thời gian xung ngắn (xung gai nhọn, chữ nhật).
– Dòng điện xung ức chế có tính chất: f > 80Hz, sườn xung thoải, thời gian xung dài (xung lưỡi cày, xung hình sin).
+ Thần kinh vận động: đáp ứng với dòng điện có tần số tối đa là 1.000Hz, Nếu lớn hơn 1.000Hz không còn đáp ứng. Với cơ, tần số tối đa của dòng điện để cơ đáp ứng là 200 – 250Hz, lớn hơn cơ không đáp ứng, với f < 20Hz thì gây co cơ từng cái một, tần số từ 20 – 50Hz gây co cơ liên tục, tần số từ 50 – 200Hz gây co cơ kiểu răng cưa, còn trên 200Hz thì cơ co yếu dần, đến 250Hz thì không còn co cơ nữa.
+ Thần kinh cảm giác: có đáp ứng với tần số từ 0 – 1.000Hz. Với tần số từ 0 – 20Hz thì mỗi xung như có một vật chạm vào da, tần số 20 – 50Hz có cảm giác rung liên tục trên bề mặt da, f > 100Hz cảm giác rung yếu dần cho đến 1.000Hz không còn cảm giác.
+ Thần kinh thực vật: tần số 100Hz gây ức chế thần kinh giao cảm.
– Ứng dụng: để giảm đau, giảm co thắt cơ, tăng tuần hoàn. Để kích thích co cơ (cơ bại, liệt, rèn luyện cơ) phục hồi thần kinh, chọn dòng xung có tác dụng hưng phấn.
– Chống viêm: dòng điện xung có tác dụng chống viêm dựa trên cơ sở tăng cường tuần hoàn, chuyển hóa, giảm phù nề, tăng cường miễn dịch dịch thể và tế bào, giảm các chất gây viêm, chỉ áp dụng với viêm không do nhiễm khuẩn.
2. Chỉ định và chống chỉ định điều trị bằng dòng điện xung
– Chỉ định
+ Sử dụng dòng điện xung ức chế
– Giảm đau: do chấn thương, các viêm mạn tính không do vi khuẩn như viêm khớp dạng thấp, viêm rễ – dây thần kinh như hội chứng cổ – vai – cánh tay, hội chứng thắt lưng – hông, đau thần kinh liên sườn, giảm đau trong bệnh Zona thần kinh.
– Làm giảm phù nề do chấn thương.
– Điều hòa rối loạn tuần hoàn ngoại vi (do lạnh, ứ trệ tĩnh mạch, bệnh Reynaud, chấn thương…).
– Chống viêm trong các viêm không có nhiễm khuẩn.
+ Sử dụng dòng điện xung kích thích:
– Kích thích hồi phục dẫn truyền thần kinh bị tổn thương . Kích thích tăng cường sức cơ và trương lực cơ (nở cơ) trong các bệnh lý teo cơ, bại liệt, liệt do tổn thương thần kinh ngoại vi.
– Kích thích cơ vân và cơ trơn bị bại liệt: các trường hợp giảm trương lực cơ, giãn dạ dày, rối loạn vận động bàng quang, táo bón do hội chứng ruột kích thích…
– Chống chỉ định
+ Chống chỉ định tuyệt đối:
– Vùng đang có chảy máu hoặc đe dọa chảy máu.
– Các khối u kể cả u lành và u ác tính.
– Các ổ viêm cấp, viêm do nhiễm khuẩn.
– Lao xương, lao khớp, lao tiến triển, sốt tiến triển
– Viêm tắc động mạch, tĩnh mạch.
– Người mang máy tạo nhịp tim.
+ Chống chỉ định tương đối:
– Trẻ nhỏ, người bệnh tâm thần (do không kiểm soát được).
– Vùng da đặt điện cực bị sây sát hoặc có bệnh ngoài da.
– Phụ nữ có thai, đang hành kinh, không điều trị ở vùng bụng và thắt lưng.
Điều trị bằng phương pháp điện xung
Vật lý trị liệu bằng điện xung là phương pháp chữa bệnh bằng cách sử dụng các xung điện có tần số khác nhau, tác động trực tiếp lên các huyệt đạo hoặc tại vị trí cơn đau để giúp lưu thông máu và giảm đau nhanh chóng. Phương pháp này thường được các bác sĩ khuyên sử dụng vì không đau không gây tác dụng phụ và tuyệt đối an toàn với bệnh nhân. Phương pháp điện xung trị liệu bao gồm nhiều tần số điện xung khác nhau phù hợp với mỗi loại bệnh và cũng mang lại hiệu quả khác nhau.
5 tác dụng của biện pháp vật lý trị liệu bằng điện xung
Ngày nay, nhiều bệnh nhân bị bệnh cơ xương khớp thường lo ngại về vấn đề phẫu thuật hay các tác dụng phụ khi dùng thuốc tây. Chính vì vậy họ đã tìm đến liệu pháp điện xung trị liệu. Đặc biệt, đối với những bệnh nhân bị thoái hóa xương khớp hay bị đau cơ do luyện tập trong một thời gian dài thì sử dụng liệu pháp trị liệu bằng điện xung là phương pháp tối ưu nhất. Biện pháp vật lý trị liệu bằng điện xung có thể mang đến hiệu quả ngay trong lần điều trị đầu tiên:
Giảm đau nhanh chóng
Dòng điện trị liệu tác động trực tiếp lên vị trí cơn đau giúp tuần hoàn máu tốt hơn, các chất dinh dưỡng được chuyển hóa đều nên sẽ làm giảm ngay các triệu chứng đau nhức. Với những bệnh nhân bị đau cơ cấp tính, liệu pháp này sẽ giúp làm mềm cơ, giảm co thắt và giảm trương lực cơ.
Trị liệu bằng xung điện có tác dụng giảm đau hiệu quả
Tác dụng của xung điện tần số cao
Tần số trị liệu điện xung này thường được sử dụng đối với các bệnh nhân bị đau nhức cơ, khớp có cung công dụng:
- Giúp phục hồi các chấn thương hậu phẫu thuật do thể thao
- Giảm đau nhờ ức chế trung tâm thần kinh cảm giác
- Giảm các triệu chứng căng cơ, thư giãn cơ do luyện tập quá sức.
Tác dụng của xung điện tần số thấp
Liệu pháp điện xung trị liệu tần số thấp rất hữu dụng với các bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm, viêm hoặc thoái hóa khớp…nhờ mang lại nhưng công dụng tức thì như:
- Giúp bệnh nhân cử động được nhẹ nhàng hơn
- Giải phóng chèn ép tại dây thần kinh
- Hỗ trợ phục hồi chứng teo cơ và các bệnh nhân bị liệt
- Giảm viêm tại các khớp
An toàn với bệnh nhân
Liệu pháp chữa trị này hoàn toàn không dùng đến thuốc tây hay can thiệp của dao kéo phẫu thuật nên rất an toàn với bệnh nhân và sẽ không có các biến chứng sau chữa trị.
Liệu pháp điều trị thân thiện với bệnh nhân
Chữa bệnh tận gốc
Đối với một số bệnh xương khớp sử dụng phương pháp phẫu thuật vẫn có khả năng tái phát sau một thời gian. Ngược lại, liệu pháp vật lý trị liệu bằng điện xung có thể tác động đến gốc rễ của cơn đau, điều trị trong một thời gian giúp loại bỏ dứt điểm bệnh.
